wojna, 1937
Japoński oficer tłumaczy obserwatorom z USA, Niemiec, Francji, Włoch i Polski szczegóły rozpoczętej bitwy o Szanghaj w 1937 roku

Wojna chińsko-japońska (1937–1945), zwana również drugą wojną chińsko-japońską – wojna toczona od 7 lipca 1937 do 9 września 1945, będąca ośmioletnim zmaganiem między Republiką Chińską i Cesarstwem Wielkiej Japonii. Rozpoczęła się przed wybuchem w Europie II wojny światowej i zakończyła się po kapitulacji Japonii w wojnie na Pacyfiku.
18 września 1931 doszło do tzw. „incydentu mukdeńskiego”, po którym Armia Kwantuńska zajęła Mandżurię. Utworzono z niej marionetkowe państwo zwane Mandżukuo. Państwem tym rządził od 1934, osadzony na tronie przez Japończyków, cesarz Puyi z mandżurskiej dynastii Qing (wcześniej cesarz chiński, obalony w 1912 przez Yuan Shikaia).

7 lipca 1937 japońskie oddziały sprowokowały tzw. „incydent na moście Marco Polo” (albo inaczej „bitwę o most Lugou”), który miał być pretekstem do rozpoczęcia kolejnego etapu wojny. Po bitwie Japończycy zajęli Szanghaj, Nankin i południowe Shanxi.
Jednak w połowie 1938 japońskie postępy osłabły, a przeciwnik przeszedł do taktyki walk partyzanckich. Sytuacja taka trwała praktycznie do końca wojny i mimo że armia Kuomintangu (mająca przeciw sobie Japończyków i lokalnych władyków) poniosła wiele porażek, to nie została nigdy pokonana ze względu na duże rezerwy oraz na nieprzerwaną pomoc amerykańską (od 1940). Dzięki oporowi chińskiemu alianci walczący na Pacyfiku mogli dużo szybciej uporać się z Japończykami, którzy zmuszeni byli utrzymywać duże kontyngenty wojsk lądowych na kontynencie.
Według obserwatorów z krajów zachodnich szacuje się, że wojna ta pochłonęła ponad 20 mln ofiar (16,25 mln cywilów) po stronie chińskiej. Jednak strona chińska utrzymuje że podczas walk zginęło lub odniosło rany 35 milionów ludzi. Liczba martwych po stronie japońskiej to 480 tys. według Japońskiego Ministerstwa Obrony lub 0,7 mln martwych po stronie japońskiej bazując na dochodzeniu Yomiuri Shimbun z roku 2017.

Wiki