logo

astronomia-fizyka
Cyklony zaobserwowane na biegunach Jowisza

Cyklony zaobserwowane na biegunach Jowisza
Jowisz – piąta w kolejności oddalenia od Słońca i największa planeta Układu Słonecznego. Jego masa jest nieco mniejsza niż jedna tysięczna masy Słońca, a zarazem dwa i pół razy większa niż łączna masa wszystkich innych planet w Układzie Słonecznym. Wraz z Saturnem, Uranem i Neptunem tworzy grupę gazowych olbrzymów, nazywaną czasem również planetami jowiszowymi.

Planetę znali astronomowie w czasach starożytnych, była związana z mitologią i wierzeniami religijnymi wielu kultur. Rzymianie nazwali planetę na cześć najważniejszego bóstwa swojej mitologii – Jowisza[2]. Obserwowany z Ziemi Jowisz może osiągnąć jasność do −2,95m. Jest to trzeci co do jasności naturalny obiekt na nocnym niebie po Księżycu i Wenus (okresowo, w momencie wielkiej opozycji, jasnością może mu dorównywać Mars).

Największa planeta Układu Słonecznego składa się w trzech czwartych z wodoru i w jednej czwartej z helu; może posiadać także skaliste jądro złożone z cięższych pierwiastków. Ze względu na szybką rotację przybiera kształt spłaszczonej elipsoidy obrotowej (ma niewielkie, ale zauważalne zgrubienie w płaszczyźnie równika). Powierzchnię planety, którą stanowią nieprzezroczyste wyższe warstwy atmosfery, pokrywa kilka warstw chmur, układających się w charakterystyczne pasy widoczne z Ziemi. Najbardziej znanym szczegółem jego powierzchni jest odkryta w XVII wieku przy pomocy teleskopu Wielka Czerwona Plama, będąca antycyklonem o średnicy większej niż średnica Ziemi. Wokół planety istnieją słabo widoczne pierścienie i potężna magnetosfera. Ma 69 znanych księżyców. Cztery największe, zwane galileuszowymi, odkrył Galileusz w 1610. Ganimedes, największy z księżyców, ma średnicę większą niż planeta Merkury.

Planeta była wielokrotnie badana przez sondy, zwłaszcza na początku programu Pioneer i programu Voyager, a następnie przez sondę Galileo. Ostatnia wizyta sondy w okolicach Jowisza miała miejsce pod koniec lutego 2007, wiązała się z misją New Horizons mającą zbadać Plutona. Sonda użyła pola grawitacyjnego Jowisza, aby zwiększyć swoją prędkość. W przyszłości planuje się wysłanie misji mającej badać księżyce lodowe w systemie Jowisza, w tym Europę, mającą prawdopodobnie pod lodową powierzchnią wodny ocean.

Wiki
Popularne pytania
Czy raty “zero procent” są naprawdę zero procent?
Czy rozgrzewanie rąk ciepłym oddechem jest skuteczne?
Co się stanie jeśli zjemy surowego ziemniaka?
Kto wymyślił kamizelkę kuloodporną?
Czy kłótnie są zdrowe dla związku?
Co jest na zdjęciu?
W którym kraju nie ceni się założyciela swojego państwa?
W którym kraju za prawo jazdy można płacić seksem?
Czy króliki lubią marchewki?
Jak rozciągnąć za małe buty?
Czy komórka z kartą pełną muzyki waży więcej od komórki z pustą kartą?
Jak szybko obrać ugotowane jajko?
Na czym polega program odcinkowego pomiaru prędkości?
Czy Francja była sojusznikiem Polski w latach 1941-1945?