logo

militaria
T-34-85 – czołg średni konstrukcji radzieckiej z okresu II wojny światowej


W 1943 roku pojawił się problem niewystarczającego uzbrojenia głównego czołgu Armii Czerwonej – T-34. Niemcy wprowadzili w tym czasie do akcji nowe typy czołgów. Były to głównie wozy typu Panther i Tiger z nowymi armatami kal. 75 i 88 mm. Także popularny na froncie czołg Panzerkampfwagen IV, otrzymał nową długolufową armatę kal. 75 mm. Dowództwo radzieckie doszło do wniosku, ze także T-34 należy wyposażyć w działo o większej sile ognia. Rozpatrywano przede wszystkim uzbrojenie czołgu w armatę o większym kalibrze. Rozpoczęto pracę nad uzbrojeniem wozu w działo o kalibrze 85 mm. Nad jego konstrukcją pracowało kilka zespołów konstruktorów.

Nowy czołg wszedł do produkcji seryjnej na początku 1944. Od swojego poprzednika różnił się głównie działem o większym kalibrze i nową trzyosobową wieżą. Pierwsze serie czołgów były uzbrojone w działo konstrukcji zespołu gen. F. Pietrowa (D-5T). Od marca 1944 rozpoczęto produkcję wozów uzbrojonych w działo ZiS-S-53 konstrukcji zespołu inż. S. Grabina. Produkcja szybko się rozwijała. Wkrótce prowadzona była w wielu zakładach. Nowy czołg wyparł z produkcji poprzednia wersję T-34. Wozy produkcji różnych fabryk różniły się szczegółami budowy (kształtem wieży, konstrukcją kół nośnych itp.).

W ZSRR produkcja czołgu T-34-85 trwała do 1950 roku. W tym czasie zbudowano 44 000 egzemplarzy. Po zakończeniu II wojny światowej produkcję tych wozów rozpoczęto także w Czechosłowacji (w latach 1951–1957 zbudowano 3000 sztuk) i Polsce (w latach 1951–1957 zbudowano 1400 sztuk).

Czołgi T-34-85 pozostające w radzieckiej rezerwie mobilizacyjnej były pod koniec lat 60. XX w. modernizowane. Powstał wtedy wariant T-34-85M. Zainstalowano w nich silniki wysokoprężne V-54 o mocy 520 KM oraz koła typu stosowanego w czołgach T-55. Ostatecznie z wyposażenia armii radzieckiej wycofano je na początku lat 90. XX w.

Nowe czołgi zaczęły trafiać do jednostek pancernych w połowie 1944. Początkowo otrzymywały je jednostki gwardyjskie. W miarę rozwoju produkcji, następowała stopniowa wymiana sprzętu w innych oddziałach wyposażonych dotychczas w wozy T-34-76 Do końca wojny nie została ona jednak zakończona. Pełna wymiana, w Armii Radzieckiej, nastąpiła dopiero w połowie lat 50.

W 1945 T-34-85 zaczęły wypierać poprzedni model tego czołgu także z jednostek polskich, czechosłowackich i innych. W krajach tych stał się on podstawowym typem czołgu. Po wojnie był eksportowany do wielu krajów świata. Brał udział w wielu konfliktach zbrojnych, np. wojnie koreańskiej, wietnamskiej, wojnach na Bliskim Wschodzie. W Europie po raz ostatni T-34-85 zostały użyte w walce w czasie wojny w Bośni w latach 1992–1995. W uzbrojeniu niektórych krajów (np. Jemenu) znajdują się do dziś. W nieoczekiwany sposób T-34-85 został wykorzystany w Budapeszcie 23 października 2006 roku. Trwający ponad miesiąc kryzys wokół gabinetu Ferenca Gyurcsánya zaowocował ulicznymi zamieszkami podczas obchodów 50. rocznicy powstania węgierskiego w 1956 roku. Protestującym udało się uruchomić muzealny czołg T-34 będący elementem rocznicowej wystawy i użyć go w walkach z policją.

Wiki
Popularne pytania
Za co Rosjanie nie lubili Gomułki?
Co oznacza łaciński zwrot Corpus delicti?
Jak na początku nazywał się napój "Pepsi"?
Czy jazda na światłach w dzień zwiększa bezpieczeństwo na ulicach?
O co walczyły pierwsze organizacje gejowskie?
Czy próby germanizacji Polaków dotyczyły tylko czasów bismarckowskich?
Jakie jest prawdopodobieństwo, że dożyjesz 116 lat?
Jak Szwedzi korzystają z nikotyny nie paląc papierosów?
Czy co pięć sekund na świecie umiera dziecko, które mogłoby żyć, gdyby było zaszczepione?
Jako skopiować nazwy plików (z katalogu) do pliku tekstowego
Który pracownik jest wydajniejszy: stacjonarny czy pracujący zdalnie w domu?
Z jaką prędkością kichasz?
Czy największe elektrownie na świecie to elektrownie atomowe?
Czym wyczyścić piekarnik?