historia
W 1919 rozpoczęła się wojna o suwerenność Turcji pod dowództwem Mustafy Kemala Paşy (Kemal Atatürk)

W 1919 rozpoczęła się wojna o suwerenność Turcji pod dowództwem Mustafy Kemala Paşy (Kemal Atatürk). Jej centrum stała się Ankara. W kwietniu 1920 Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji w Ankarze powołało rząd z Kemalem Paşą na czele, który sprawował władzę nad nieokupowanymi terenami Anatolii. Powstrzymał on napór wojsk greckich i nawiązał stosunki z Rosją Sowiecką(traktat przyjaźni, ustalenie północno-wschodnich granic Turcji). W 1921, wsparta przez sowieckie dostawy broni, armia turecka pod wodzą Kemala odniosła decydujące zwycięstwo nad wojskami greckimi. Dzięki zawieszeniu broni w Mudanya (1922) – Turcja odzyskała Trację Wschodnią i administrację strefy cieśnin. W 1923 na konferencji lozańskiej zostały zrewidowane postanowienia traktatu z Sèvres: uznano pełną suwerenność Turcji, zniesiono międzynarodową kontrolę cieśnin i ustalono ich demilitaryzację. Zadecydowano o wymianie ludności, według kryterium wyznania (nie języka). Około 1,5 mln Greków opuściło wtedy Turcję, zwłaszcza okolice Pontu i İzmiru, gdy z Bałkanów przybyło ok. 420 tys. Turków, trójstronną wymianą następnie obejmując także Bułgarię. W myśl ustaleń, ówczesne wysiedlenia nie przebiegały obligatoryjnie w Tracji, ani w okręgu Stambułu (dawniejszego Konstantynopola), opuszczonych przez chrześcijan dopiero po kolejnych, inspirowanych przez władze pogromach, w ciągu XX wieku.

Wiki