logo

historia
Sachalin i Wyspy Kurylskie w 1875 r. (Traktat Petersburski), 1905 r. (Traktat Porsmouth) i 1945 r. (II wojna światowa)


W połowie XIX wieku Rosja ponownie podjęła próbę ekspansji nad Amur. Tym razem nie spotkała się z oporem ze strony osłabionych Chin. W 1858 roku zawarto dwa traktaty: w Ajgunie i Tiencinie. Granicą między państwami stał się Amur, a Rosja zyskała nowe przywileje handlowe. W 1860 roku zawarto traktat pekiński, w którym Rosja uzyskała dodatkowo kraj ussuryjski. Najważniejszym miastem rosyjskim w tym rejonie stał się Władywostok. W 1875 Rosja zawarła także traktat petersburski z Japonią. Uzyskała w nim Sachalin, Kuryle zaś miały należeć do Japonii.
W 1891 roku rozpoczęto największą inwestycję transportową w dotychczasowej historii Rosji: budowę rozważanej już od połowy wieku kolei transsyberyjskiej z Petersburga i Moskwy do Władywostoku. Budowę prowadzono w tempie do ponad 600 kilometrów rocznie, angażując w nią dziesiątki tysięcy robotników, w tym wielu zesłańców (zob. Sybiracy). Wprawdzie została zakończona dopiero w 1913 roku, ale już pod koniec XIX wieku doprowadziła do znacznego ożywienia w handlu wyraźnych ruchów ludnościowych na Syberii. Usprawniła też znacznie carski system zsyłek.
a początku XX wieku premier Piotr Stołypin wprowadził szereg reformom, które doprowadziły w latach 1906–1917 do masowej akcji osiedleńczej na Syberii. W tym czasie na wschodnich rubieżach Rosji dobrowolnie osiadło 3 mln ludzi pochodzących z przeludnionych europejskich regionów państwa. Stołypin zagwarantował chłopom dogodne warunki nabycia ziemi i tanie kredyty, dzięki czemu obszar użytków rolnych na Syberii podwoił się w tym okresie.

Pokój w Portsmouth (Portsmouth - miasto w Stanach Zjednoczonych, stan New Hampshire) – układ pokojowy, który zakończył wojnę rosyjsko-japońską toczoną w latach 1904-1905.
Układ został zawarty 5 września 1905 pomiędzy Imperium Rosyjskim i Japonią. Ze strony Rosji układ podpisał przewodniczący Komitetu Ministrów Siergiej Witte i ambasador w Stanach Zjednoczonych - R. Rozen, a ze strony Japonii minister Spraw Zagranicznych D. Komura i przedstawiciel Japonii w Stanach Zjednoczonych - K. Tokahira.

Już w czasie prowadzenia działań wojennych Japonia, od lipca 1904 niejednokrotnie próbowała poprzez przedstawicielstwa Wielkiej Brytanii, Niemiec i Stanów Zjednoczonych nakłonić Rosję do rozmów pokojowych ze względu na ciężką sytuację ekonomiczną kraju, mimo odnoszonych sukcesów militarnych na froncie i na morzu. Do rozmów pokojowych doprowadziły Stany Zjednoczone, Anglia i Francja, bojąc się osłabienia Rosji, wzmocnienia Niemiec w Europie i Japonii na Dalekim Wschodzie.

W kwietniu 1905, po otrzymaniu gwarancji Anglii, Japonia zwróciła się do prezydenta Stanów Zjednoczonych Teodora Roosevelta z prośbą o pośrednictwo. Rząd carski, do tej pory odmawiający wszczęcia rozmów i pójścia na ustępstwa, dopiero po rozbiciu eskadry rosyjskiej pod Cuszimą (→bitwa pod Cuszimą) i chcąc zaoszczędzić siły w celu walki z narastającą rewolucją w kraju, przyjął propozycje rozmów pokojowych. Rozmowy rozpoczęły się 21 sierpnia. Japonia żądała oddania jej w dzierżawę Półwyspu Liaotuńskiego, Południowomandżurskiej Linii Kolejowej, wyspy Sachalin, zaprzestania wtrącania się Rosji w sprawy Korei, opłat kontrybucyjnych, wycofania wojsk z Mandżurii, ograniczenia wielkości sił zbrojnych Rosji na Dalekim Wschodzie i wydania Japonii internowanych w portach neutralnych rosyjskich okrętów oraz możliwości połowów wzdłuż wybrzeża rosyjskiego. Roosevelt nie zgadzał się na wypłatę kontrybucji przez Rosję.
Po kilkudniowych rozmowach Japonia zrezygnowała z szeregu żądań. W zawartym układzie pokojowym Rosja zgodziła się na prawo Japonii do arendowania Półwyspu Liaotuńskiego wraz z Port Arturem i portem Dalian, Południowomandżurskiej Linii Kolejowej od Port Artura do Chanchuana, południowej części wyspy Sachalin (do 50 równoleżnika). Rosja uznawała Koreę za strefę wpływów Japonii. Jednak Japonia zobowiązała się nie czynić niczego, co by wpływało ujemnie na suwerenność Korei. Rosja zgodziła się na zawarcie z Japonią konwencji o rybołówstwie. Obydwie strony zgodziły się na wycofanie wojsk z Mandżurii, nieprzeszkadzanie prowadzenia wzajemnego handlu, jak i handlu z innymi krajami. Układ przewidywał, że strony nie będą prowadziły działań utrudniających pływanie statków w zatokach Laperuza i Tatarskim. Japonia zobowiązała się do eksploatacji Południowomandżurskiej Linii Kolejowej tylko w celach handlowych i do niefortyfikowania wyspy Sachalin.

Po zawarciu pokoju niektóre kręgi polityczne w Japonii żądały dalszego prowadzenia wojny i doprowadziły do odejścia Komury. Po długotrwałych walkach politycznych wewnątrz krajów obie strony ratyfikowały warunki pokoju zawartego w Portsmouth. Zawarty pokój pomógł rządowi Rosji do zdławienia rewolucji 1905.

Po podpisaniu w 1925 umów dyplomatycznych pomiędzy Japonią a ZSRR, rząd sowiecki przyjął podpisany układ pokojowy z warunkami, że nie ponosi za zawarty pokój odpowiedzialności politycznej. Japonia w 1931 złamała warunki pokoju, wprowadzając swoje wojska do Mandżurii (→incydent mukdeński).

Wiki
Popularne pytania
W którym roku narodził się "Miś Uszatek"?
Czy można za pomocą śladów DNA stworzyć rysopis przestępcy?
Czy kajuty pierwszej klasy na Titanicu były wyposażone w łazienki?
Który kraj wysłał wojsko na pomoc bolszewikom w wojnie polsko-rosyjskiej 1920 roku?
Dlaczego "Ptasie mleczko" nie może być sprzedawane w Rosji i Chinach pod tą nazwą?
Czy amerykański prezydent, aby zostać wybrany musi zdobyć największą liczbę głosów?
Kogo we Francji uważano za zwycięzcę bitwy warszawskiej w 1920 roku?
Czy Napoleon rzeczywiście był niski?
Czy jest Ci potrzebny do życia “monotlenek diwodoru”?
W jaki sposób Niemcy oznaczali homoseksualistów w obozach koncentracyjnych?
Po czym poznać, że kameleon jest wkurzony?
Ile razy Rosjanie mogli zakończyć rządy Hitlera?
Gdzie modliszka ma uszy?
Czy kobiety bardziej boją się horrorów niż mężczyźni?