historia
Tajemnicze państwo Samona, które istniało w latach 623-660 na terenach obecnych m.in. Czech i Austrii
Państwo Samona – najstarsze znane państwo zachodniosłowiańskie. Istniało w latach 623–660 (zdaniem innych autorów w latach 623–658 lub 626–661), obejmując tereny przyszłych Czech, Moraw, Dolnej Austrii, Styrii, Karyntii i Karnioli, a także część zachodnich Węgier, zachodniej i środkowej Słowacji oraz części Polski i Łużyc.
W ostatnich dziesięcioleciach VI wieku Słowianie żyjący w Kotlinie Panońskiej i w jej sąsiedztwie zetknęli się z kaganatem awarskim. Rozdrobnieni na wiele plemion Słowianie rychło dali sobie narzucić zwierzchnictwo awarskich władców, sprzymierzonych z Bizancjum. Kiedy jednak Awarowie rozpoczęli łupieżcze wyprawy przeciwko Konstantynopolowi, kolejni cesarze bizantyjscy podejmowali współpracę ze słowiańskimi plemionami przeciwko byłym sojusznikom.
W połowie lat dwudziestych VII wieku wybuchło ogólnosłowiańskie powstanie przeciwko Awarom, inspirowane być może przez cesarstwo i być może związane z organizowaną przez Awarów wielką wyprawą na Konstantynopol w roku 626. W toku walk wielką sławę zdobył frankijski kupiec Samo (albo Samon).
Gdy Słowianie zrzucili awarską zwierzchność, obwołali swoim władcą Samona. Stanął on na czele wielu zjednoczonych plemion, które w miejsce dawnych prymitywnych organizacji politycznych wspartych na wojennej demokracji tworzyły teraz ponadplemienne państwo. Jego centrum stanowiły Morawy, ale w efekcie szybkiego rozwoju terytorialnego, w latach 623–660, granice państwa Samona objęły na południu dolną Austrię i Kotlinę Czeską, na północy bagna Sprewy na Łużycach, na zachodzie oparły się o Soławę, a na wschodzie o środkową Odrę na Śląsku. W latach 629–639 słowiańskie państwo toczyło wojnę z frankijskim królem Dagobertem I. Dwukrotnie odpierano jego najazdy. Wielka wyprawa Franków zakończyła się w roku 631 klęską pod Wogastisburgiem (położenie nieznane). Słowianie pustoszyli też Turyngię. Sukcesy Samona w walce przeciw Frankom, a szczególnie Awarom, prawdobodobnie wzmogły wielką migrację Słowian na południe. Potwierdzony źródłowo jest udział Serbów i ich księcia Derwana w walce z Frankami po stronie Samona, a jest to również czas migracji Serbów i Chorwatów na Bałkany.
Państwo Samona istniało bardzo krótko. Śmierć założyciela w 658 lub 661 roku wywołała zamęt wewnętrzny i w efekcie rozpad państwa.
Istnieje hipoteza, że Państwo Samona, po odpadnięciu od niego ok. 658 r. większości sfederowanych ludów słowiańskich, przetrwało w szczątkowej formie w swej głównej domenie morawskiej i dało początek późniejszej Rzeszy Wielkomorawskiej. XVII-wieczny dziejopis czeski Tomáš Pešina wymienia następujących władców "wczesno-morawaskich": 1) Samon 623-658, 2) Maroth 680-700?, 3) Svanthos (Świętosz?) 700-720?, 4) Samomir 720-760?, 5) Samosław 760-796, 6) Hormidor 796-805/811?, 7) Mojmir 805/811-820?, 8) Mojmir I ok. 820-842/846 - pierwszy historyczny władca Wielkich Moraw. Źródła Pesiny są nieznane, a skomponowanego przez niego wykazu władców oraz dat ich panowania prawie żaden badacz nie traktuje poważnie. Istnieje jednak jeszcze jedna, znacznie wiarygodniejsza poszlaka łącząca Państwo Samona z Państwem Wielkomorawskim - rotunda znojemska. Kościół ten znajduje się w grodzisku morawskim w Znojmie i został wzniesiony albo w okresie wielkomorawskim, albo w 1134 r. przez księcia czeskiego Konrada II. Na jego ścianach znajdują się malowidła przedstawiające 24 władców wielkomorawskich i czeskich. Pierwszy władca to ZAMO (czyli Samon), po nim następuje trzech władców, których imiona uległy zatarciu, a następnie Mojmir I. Oznacza to, że XII-wieczna elita czeska uznawała Państwo Samona i Rzeszę Wielkomorawską za ten sam organizm polityczny, rządzony przez nieprzerwaną linię władców. Patrz: Witold Chrzanowski: Kronika Słowian. Tom 1: Rzesza Wielkomorawska i kraj Wiślan, Kraków 2008, s. 19-38.
Wiki
W ostatnich dziesięcioleciach VI wieku Słowianie żyjący w Kotlinie Panońskiej i w jej sąsiedztwie zetknęli się z kaganatem awarskim. Rozdrobnieni na wiele plemion Słowianie rychło dali sobie narzucić zwierzchnictwo awarskich władców, sprzymierzonych z Bizancjum. Kiedy jednak Awarowie rozpoczęli łupieżcze wyprawy przeciwko Konstantynopolowi, kolejni cesarze bizantyjscy podejmowali współpracę ze słowiańskimi plemionami przeciwko byłym sojusznikom.
W połowie lat dwudziestych VII wieku wybuchło ogólnosłowiańskie powstanie przeciwko Awarom, inspirowane być może przez cesarstwo i być może związane z organizowaną przez Awarów wielką wyprawą na Konstantynopol w roku 626. W toku walk wielką sławę zdobył frankijski kupiec Samo (albo Samon).
Gdy Słowianie zrzucili awarską zwierzchność, obwołali swoim władcą Samona. Stanął on na czele wielu zjednoczonych plemion, które w miejsce dawnych prymitywnych organizacji politycznych wspartych na wojennej demokracji tworzyły teraz ponadplemienne państwo. Jego centrum stanowiły Morawy, ale w efekcie szybkiego rozwoju terytorialnego, w latach 623–660, granice państwa Samona objęły na południu dolną Austrię i Kotlinę Czeską, na północy bagna Sprewy na Łużycach, na zachodzie oparły się o Soławę, a na wschodzie o środkową Odrę na Śląsku. W latach 629–639 słowiańskie państwo toczyło wojnę z frankijskim królem Dagobertem I. Dwukrotnie odpierano jego najazdy. Wielka wyprawa Franków zakończyła się w roku 631 klęską pod Wogastisburgiem (położenie nieznane). Słowianie pustoszyli też Turyngię. Sukcesy Samona w walce przeciw Frankom, a szczególnie Awarom, prawdobodobnie wzmogły wielką migrację Słowian na południe. Potwierdzony źródłowo jest udział Serbów i ich księcia Derwana w walce z Frankami po stronie Samona, a jest to również czas migracji Serbów i Chorwatów na Bałkany.
Państwo Samona istniało bardzo krótko. Śmierć założyciela w 658 lub 661 roku wywołała zamęt wewnętrzny i w efekcie rozpad państwa.
Istnieje hipoteza, że Państwo Samona, po odpadnięciu od niego ok. 658 r. większości sfederowanych ludów słowiańskich, przetrwało w szczątkowej formie w swej głównej domenie morawskiej i dało początek późniejszej Rzeszy Wielkomorawskiej. XVII-wieczny dziejopis czeski Tomáš Pešina wymienia następujących władców "wczesno-morawaskich": 1) Samon 623-658, 2) Maroth 680-700?, 3) Svanthos (Świętosz?) 700-720?, 4) Samomir 720-760?, 5) Samosław 760-796, 6) Hormidor 796-805/811?, 7) Mojmir 805/811-820?, 8) Mojmir I ok. 820-842/846 - pierwszy historyczny władca Wielkich Moraw. Źródła Pesiny są nieznane, a skomponowanego przez niego wykazu władców oraz dat ich panowania prawie żaden badacz nie traktuje poważnie. Istnieje jednak jeszcze jedna, znacznie wiarygodniejsza poszlaka łącząca Państwo Samona z Państwem Wielkomorawskim - rotunda znojemska. Kościół ten znajduje się w grodzisku morawskim w Znojmie i został wzniesiony albo w okresie wielkomorawskim, albo w 1134 r. przez księcia czeskiego Konrada II. Na jego ścianach znajdują się malowidła przedstawiające 24 władców wielkomorawskich i czeskich. Pierwszy władca to ZAMO (czyli Samon), po nim następuje trzech władców, których imiona uległy zatarciu, a następnie Mojmir I. Oznacza to, że XII-wieczna elita czeska uznawała Państwo Samona i Rzeszę Wielkomorawską za ten sam organizm polityczny, rządzony przez nieprzerwaną linię władców. Patrz: Witold Chrzanowski: Kronika Słowian. Tom 1: Rzesza Wielkomorawska i kraj Wiślan, Kraków 2008, s. 19-38.
Wiki