historia, 1792
Król Szwecji Gustaw III zostaje postrzelony w operze w czasie maskarady

Gustaw III (1746-1792) król Szwecji z dynastii Holstein-Gottorp. Urodził się w 1746 roku w Sztokholmie jako najstarszy syn Adolfa Fryderyka i Ludwiki Ulryki Hohenzollern. Po śmierci ojca w 1771 roku został nowym władcą Szwecji. Swoje rządy rozpoczął od krytyki parlamentaryzmu, zwracając uwagę na powszechną anarchię, korupcję, ingerencję obcych mocarstw w życie polityczne kraju. Gustaw III należał do zwolenników fizjokratyzmu, czyli wolnego rynku opartego na produkcji rolniczej. Dążył do zniesienia przywilejów i monopoli. Ustanowił wolny handel zbożem w Finlandii w 1775 roku, a następnie w całym królestwie (1780). Przeprowadził reformę walutową w latach 1776–1777, a także kodyfikację prawa cywilnego (1775-1787). Zmodernizował wymiar sprawiedliwości, znosząc tortury, procesy o czary i sądy nadzwyczajne. Jego zasługą jest także rozbudowa floty i armii. W 1774 roku znowelizował prawo o wolności druku, zawężając zakres swobód. Mimo dużego oporu kleru przeforsował w 1779 roku deklarację o wolności religii. Gustaw III należał do wielkich miłośników teatru. Był protektorem sztuk pięknych, literatury i nauki. W 1786 roku założył Akademię Szwedzką. W 1788 roku rozpoczął wojnę przeciwko Rosji bez wcześniejszego wypowiedzenia. Kierując osobiście operacjami w Zatoce Fińskiej, odniósł 9 lipca 1790 świetne zwycięstwo nad Rosjanami w bitwie morskiej pod Ruotsinsalmi (Svenskund). Dalsze reformy władcy spotkały się z silnym oporem opozycji arystokratycznej, która przygotowała spisek na życie Gustawa III. Zamach został przeprowadzony w operze sztokholmskiej 16 marca 1792 podczas maskarady. Raniony strzałem w plecy król zmarł dwa tygodnie później w wyniku infekcji, jaka wdała się po postrzale. Został pochowany w kościele Riddarholmen.

wiki