różności
Biblioteka Techpedii "Co łączy rzuty karne z wyścigiem zbrojeń?"
Matematyka ma wiele wspólnego z piłką nożną. I nie chodzi tu tylko o poprawne policzenie punktów w tabeli. Wiele sytuacji z boiska da się przewidzieć za pomocą statystyk. Można je także przełożyć na wiele teorii strategicznych. Jedną z nich jest teoria gier, która odnosi się do wykonywania rzutu karnego. Teorię gier przeanalizowali Simon Kuper i Stefan Szymański w książce „Futbonomia”, która opowiada o piłce nożnej z ekonomicznego punktu widzenia. Lektura ze statusem międzynarodowego bestsellera za kilka dni będzie miała premierę w naszym kraju! Przeczytajcie jej fragment.
Fragment książki:
Teorię gier opracowali w latach 40-tych XX wieku uczeni pokroju Johna von Neumanna, błyskotliwego matematyka, który pomógł również stworzyć podwaliny pod współczesne komputery. Opisuje ona, co dzieje się w przypadku, kiedy ludzie znajdują się w sytuacji dokładnie takiej jak strzelec rzutu karnego stający przed bramkarzem: to, co robi jedna osoba zależy od tego, co robi druga, i odwrotnie.
Rząd Stanów Zjednoczonych wykorzystywał teorię gier szczególnie podczas zimnej wojny, planując posunięcia przeciwko Sowietom i usiłując przewidzieć ich ruchy. (Mówi się, że podczas kryzysu kubańskiego teoretycy analizowali razem z rządem kwestie w rodzaju: „Jeśli zbombardujemy Kubę, Rosjanie zajmą Berlin Zachodni, po czym będziemy musieli ich zaatakować, a wtedy oni użyją bomby nuklearnej i potem...”) Dziś ekonomiści przez cały czas używają teorii gier, szczególnie do planowania posunięć rządu i analizy strategii biznesowych. Teoria ta odgrywa nawet dużą rolę w odkryciach biologicznych.
Kluczową kwestią w teorii gier jest analiza interakcji pomiędzy strategiami poszczególnych graczy. W przypadku rzutu karnego strzelec i bramkarz muszą wybrać swoje strategie – gdzie kopnąć piłkę i w którą stronę się rzucić. Strategia każdej ze stron zależy jednak od tego, czego spodziewa się ona po drugim graczu.
Czasami w teorii gier najlepszym rozwiązaniem dla wszystkich stron jest zrobienie tego samego – na przykład pójście na wspólną kolację do tej samej restauracji.Tego rodzaju sytuacje znane są jako gry koordynacji lub kooperacji. Rzut karny jest jednak przypadkiem gry niekooperacyjnej, w której gracze osiągają swoje cele niezależnie od innych. Należy również do „gier o sumie zerowej”, co oznacza, że zwycięstwo każdej ze stron jest dokładnie równoważone przegraną drugiej strony (zdobycie przeze mnie jednego gola oznacza utratę jednego przez ciebie).
Problematyka stojącej za rzutami karnymi teorii gier najlepiej ujęta została w opowiadaniu The Longest Penalty Ever („Najdłuższy rzut karny w historii”) argentyńskiego pisarza Osvaldo Soriano. Rozgrywany na argentyńskiej prowincji mecz zostaje przerwany kilka sekund przed końcem, kiedy nieuczciwy sędzia, który przyznał właśnie rzut karny, zostaje pobity przez zirytowanego zawodnika. Trybunał ligowy postanawia, że ostatnie 20 sekund meczu – a więc właściwie sam rzut karny – rozegrane zostaną w następną niedzielę. W ten sposób wszyscy mają tydzień na przygotowanie się do rzutu karnego. Kilka dni przed dokończeniem meczu „Gato Diaz”, który ma stanąć w bramce, zastanawia się podczas kolacji nad strategią strzelca:
- Constante zawsze strzela na prawo.
- Zawsze – potwierdza prezes klubu.
- Ale wie, że ja o tym wiem.
- Czyli mamy przejebane.
- Tak, ale ja wiem, że on wie – stwierdza el Gato.
- W takim razie rzuć się na lewo – sugeruje inna osoba.
- Nie. On wie, że ja wiem, że on wie – odpowiada Gato Diaz, a potem wstaje od stołu i idzie spać.
Specjaliści od teorii gier próbują opracować strategie dla uczestników różnych wydarzeń, a także przewidzieć, na co zdecydują się ich rywale. Czasami jest to łatwe. Wyobraźcie sobie grę, w której każdy z zawodników ma tylko dwie możliwości: „Stworzyć bombę nuklearną” i „Nie stworzyć bomby nuklearnej”. Żeby przewidzieć jej wynik, trzeba znać pozycję każdego gracza w zależności od wyniku gry. Wyobraźcie sobie zatem, że graczami są Indie i Pakistan (mogłyby to być również Izrael i Iran albo jakakolwiek inna para wrogich sobie krajów). Początkowo Pakistan nie wie, czy Indie stworzą bombę czy nie, przeprowadza więc następującą analizę.
ZAKŁADAJĄC, ŻE INDIE NIE MAJĄ BOMBY:
Jeśli nie stworzymy bomby, będziemy mogli dalej żyć obok siebie, ale zawsze będą zdarzać się jakieś incydenty.
Jeśli stworzymy bombę, Indie będą musiały odnosić się do nas z szacunkiem.
ZAKŁADAJĄC, ŻE INDIE MAJĄ BOMBĘ:
Jeśli nie stworzymy bomby, nie będziemy mogli sprzeciwić się żadnej decyzji Indii.
Jeśli stworzymy bombę, Indie będą musiały odnosić się do nas z szacunkiem.
Oczywiste jest zatem, że Pakistan stworzy bombę nuklearną niezależnie od tego, czy Indie też ja posiadają. Indie zastosują tę samą strategię i stworzą bombę niezależnie od poczynań Pakistanu. Dla obydwu krajów optymalnym rozwiązaniem jest utworzenie bomby nuklearnej. To przykład mrocznej logiki wyścigu zbrojeń. Logika meczów piłkarskich jest bardzo podobna i istnieje wiele przykładów panującego w futbolu wyścigu zbrojeń, przejawiającego się choćby podnoszeniem wynagrodzeń piłkarzy czy stosowaniem nielegalnego dopingu.
O książce:
Gdyby Nicolas Anelka przeczytał Futbonomię, to Chelsea, a nie Manchester United, zwyciężyłaby w finale Ligi Mistrzów w 2008 roku. Gdyby trenerzy wiedzieli, ile strzałów z dystansu w Premier League znajduje drogę do siatki, pewnie by ich zakazali. Gdyby biznesmeni sięgnęli po tę pozycję, nigdy nie kupiliby klubu piłkarskiego, bo zwyczajnie nie da się na nim zarobić…
Wydaje się, że o współczesnym futbolu – rozkładanym codziennie na czynniki pierwsze – wiemy wszystko. Simon Kuper ze Stefanem Szymańskim udowadniają, że to tylko pozory. Spoglądając na piłkę z perspektyw, o których wcześniej nikt nawet nie pomyślał, dochodzą do rewolucyjnych wniosków.
Dlaczego skauci najczęściej wybierają blondynów? Co sprawiło, że Olympique Lyon przestał wygrywać? Dlaczego wkrótce drużyny z Londynu, Moskwy i Paryża zaczną dominować w Lidze Mistrzów? Nieważne, czy jesteś właścicielem, trenerem, skautem, sędzią czy po prostu zwykłym kibicem – musisz sięgnąć po tę książkę.
Dzięki niej spojrzysz na futbol z zupełnie nowej strony.
Autor: Simon Kuper
Tytuł oryginału: Soccernomics
Tłumaczenie: Jakub Małecki
Data wydania: 15 lutego 2017
Cena okładkowa: 39,90 zł
Liczba stron: 512
Gdzie nabyć?
Książka dostępna jest w przedsprzedaży na labotiga.pl
- rabat 25% od ceny okładkowej
- wysyłka już od 7 lutego (przed premierą!)
Od 15 lutego w salonach Empik w całej Polsce.
Fragment książki:
Teorię gier opracowali w latach 40-tych XX wieku uczeni pokroju Johna von Neumanna, błyskotliwego matematyka, który pomógł również stworzyć podwaliny pod współczesne komputery. Opisuje ona, co dzieje się w przypadku, kiedy ludzie znajdują się w sytuacji dokładnie takiej jak strzelec rzutu karnego stający przed bramkarzem: to, co robi jedna osoba zależy od tego, co robi druga, i odwrotnie.
Rząd Stanów Zjednoczonych wykorzystywał teorię gier szczególnie podczas zimnej wojny, planując posunięcia przeciwko Sowietom i usiłując przewidzieć ich ruchy. (Mówi się, że podczas kryzysu kubańskiego teoretycy analizowali razem z rządem kwestie w rodzaju: „Jeśli zbombardujemy Kubę, Rosjanie zajmą Berlin Zachodni, po czym będziemy musieli ich zaatakować, a wtedy oni użyją bomby nuklearnej i potem...”) Dziś ekonomiści przez cały czas używają teorii gier, szczególnie do planowania posunięć rządu i analizy strategii biznesowych. Teoria ta odgrywa nawet dużą rolę w odkryciach biologicznych.
Kluczową kwestią w teorii gier jest analiza interakcji pomiędzy strategiami poszczególnych graczy. W przypadku rzutu karnego strzelec i bramkarz muszą wybrać swoje strategie – gdzie kopnąć piłkę i w którą stronę się rzucić. Strategia każdej ze stron zależy jednak od tego, czego spodziewa się ona po drugim graczu.
Czasami w teorii gier najlepszym rozwiązaniem dla wszystkich stron jest zrobienie tego samego – na przykład pójście na wspólną kolację do tej samej restauracji.Tego rodzaju sytuacje znane są jako gry koordynacji lub kooperacji. Rzut karny jest jednak przypadkiem gry niekooperacyjnej, w której gracze osiągają swoje cele niezależnie od innych. Należy również do „gier o sumie zerowej”, co oznacza, że zwycięstwo każdej ze stron jest dokładnie równoważone przegraną drugiej strony (zdobycie przeze mnie jednego gola oznacza utratę jednego przez ciebie).
Problematyka stojącej za rzutami karnymi teorii gier najlepiej ujęta została w opowiadaniu The Longest Penalty Ever („Najdłuższy rzut karny w historii”) argentyńskiego pisarza Osvaldo Soriano. Rozgrywany na argentyńskiej prowincji mecz zostaje przerwany kilka sekund przed końcem, kiedy nieuczciwy sędzia, który przyznał właśnie rzut karny, zostaje pobity przez zirytowanego zawodnika. Trybunał ligowy postanawia, że ostatnie 20 sekund meczu – a więc właściwie sam rzut karny – rozegrane zostaną w następną niedzielę. W ten sposób wszyscy mają tydzień na przygotowanie się do rzutu karnego. Kilka dni przed dokończeniem meczu „Gato Diaz”, który ma stanąć w bramce, zastanawia się podczas kolacji nad strategią strzelca:
- Constante zawsze strzela na prawo.
- Zawsze – potwierdza prezes klubu.
- Ale wie, że ja o tym wiem.
- Czyli mamy przejebane.
- Tak, ale ja wiem, że on wie – stwierdza el Gato.
- W takim razie rzuć się na lewo – sugeruje inna osoba.
- Nie. On wie, że ja wiem, że on wie – odpowiada Gato Diaz, a potem wstaje od stołu i idzie spać.
Specjaliści od teorii gier próbują opracować strategie dla uczestników różnych wydarzeń, a także przewidzieć, na co zdecydują się ich rywale. Czasami jest to łatwe. Wyobraźcie sobie grę, w której każdy z zawodników ma tylko dwie możliwości: „Stworzyć bombę nuklearną” i „Nie stworzyć bomby nuklearnej”. Żeby przewidzieć jej wynik, trzeba znać pozycję każdego gracza w zależności od wyniku gry. Wyobraźcie sobie zatem, że graczami są Indie i Pakistan (mogłyby to być również Izrael i Iran albo jakakolwiek inna para wrogich sobie krajów). Początkowo Pakistan nie wie, czy Indie stworzą bombę czy nie, przeprowadza więc następującą analizę.
ZAKŁADAJĄC, ŻE INDIE NIE MAJĄ BOMBY:
Jeśli nie stworzymy bomby, będziemy mogli dalej żyć obok siebie, ale zawsze będą zdarzać się jakieś incydenty.
Jeśli stworzymy bombę, Indie będą musiały odnosić się do nas z szacunkiem.
ZAKŁADAJĄC, ŻE INDIE MAJĄ BOMBĘ:
Jeśli nie stworzymy bomby, nie będziemy mogli sprzeciwić się żadnej decyzji Indii.
Jeśli stworzymy bombę, Indie będą musiały odnosić się do nas z szacunkiem.
Oczywiste jest zatem, że Pakistan stworzy bombę nuklearną niezależnie od tego, czy Indie też ja posiadają. Indie zastosują tę samą strategię i stworzą bombę niezależnie od poczynań Pakistanu. Dla obydwu krajów optymalnym rozwiązaniem jest utworzenie bomby nuklearnej. To przykład mrocznej logiki wyścigu zbrojeń. Logika meczów piłkarskich jest bardzo podobna i istnieje wiele przykładów panującego w futbolu wyścigu zbrojeń, przejawiającego się choćby podnoszeniem wynagrodzeń piłkarzy czy stosowaniem nielegalnego dopingu.
O książce:
Gdyby Nicolas Anelka przeczytał Futbonomię, to Chelsea, a nie Manchester United, zwyciężyłaby w finale Ligi Mistrzów w 2008 roku. Gdyby trenerzy wiedzieli, ile strzałów z dystansu w Premier League znajduje drogę do siatki, pewnie by ich zakazali. Gdyby biznesmeni sięgnęli po tę pozycję, nigdy nie kupiliby klubu piłkarskiego, bo zwyczajnie nie da się na nim zarobić…
Wydaje się, że o współczesnym futbolu – rozkładanym codziennie na czynniki pierwsze – wiemy wszystko. Simon Kuper ze Stefanem Szymańskim udowadniają, że to tylko pozory. Spoglądając na piłkę z perspektyw, o których wcześniej nikt nawet nie pomyślał, dochodzą do rewolucyjnych wniosków.
Dlaczego skauci najczęściej wybierają blondynów? Co sprawiło, że Olympique Lyon przestał wygrywać? Dlaczego wkrótce drużyny z Londynu, Moskwy i Paryża zaczną dominować w Lidze Mistrzów? Nieważne, czy jesteś właścicielem, trenerem, skautem, sędzią czy po prostu zwykłym kibicem – musisz sięgnąć po tę książkę.
Dzięki niej spojrzysz na futbol z zupełnie nowej strony.
Autor: Simon Kuper
Tytuł oryginału: Soccernomics
Tłumaczenie: Jakub Małecki
Data wydania: 15 lutego 2017
Cena okładkowa: 39,90 zł
Liczba stron: 512
Gdzie nabyć?
Książka dostępna jest w przedsprzedaży na labotiga.pl
- rabat 25% od ceny okładkowej
- wysyłka już od 7 lutego (przed premierą!)
Od 15 lutego w salonach Empik w całej Polsce.
