historia
Co warto wiedzieć o celibacie.
Co warto wiedzieć o celibacie.
* W Piśmie Świętym nie ma żadnej wzmianki o celibacie.
* Apostołowie w większości byli żonaci.
* Św.Paweł z I Liście do Tymototeusza pisał "Biskup powinien być nienaganny, mąż jednej żony"
* Do 305 roku księża chcąc jak najwierniej naśladować Jezusa często rezygnowali z stosunków seksualnych z żonami, ale była to ich dobrowolna decyzja.
* W 305 roku synod w Elwierze (Toledo Hiszpania) nakazał księżom, diakonom, klerykom powstrzymywania
się od współżycia z żonami, w przypadku niedostosowania się do tej uchwały groziło wykluczenie
ze stanu duchownego. Uchwała ta dotyczyła tylko tej jednej prowincji.
* Dopiero w 385 roku papież Syrycjusz rozciągnął działanie tego prawa na cały Zachód.
* Kolejnym etapem (w czasie pontyfikatu Grzegorza I Wielkiego) w 591 roku wprowadzono przysięgę zobowiązania abstynencji seksualnej oraz regulowano kwestie przebywania kobiet w domach duchownych.
* W praktyce prawo to działało w niektórych prowincjach, w niektórych natomiast nie i w dalszym ciągu
święcono żonatych mężczyzn. Dopiero od VIII wieku celibat zaczął faktycznie obowiązywać na Zachodzie.
* Synody w Pawii (1022) i Bourges (1031) zobowiązały duchownych do odprawienia żon, od tej pory zwanych
konkubinami. W przypadku oporu duchownego stosowano sankcje w postaci usunięcia ze stanowiska. Zakazano
automatycznie dziedziczenia majątku przez dzieci księży.
* Sobór laterański II w 1139 roku ogłosił celibat prawem (Celibat nigdy nie miał charakteru dogmatu, był jedynie regulacją prawną), małżeństwa duchownych zostały zdelegalizowane, wyższe święcenia kapłańskie całkowicie uniemożliwiały zawieranie małżeństw.
* Pomimo tych zmian w dalszym ciągu łamano zasady celibatu, żona została konkubiną.
* Sobór w Bazylei w 1435 roku wydał ustawę zabraniającą księżom życie w konkubinacie, sobót trydencki
(1545-63) podkreślił wyższość dziewictwa i celibatu nad małżeństwem.
Od tego czasu nic się w tej sprawie nie zmieniło, choć bywają wyjątki:
* W komunistycznej Czechosłowacji były wyjątki święceń żonatych mężczyzn, spowodowane to było wojną rządzących z Kościołem w tym państwie.
* Księża grekokatoliccy, z odłamu, który pod koniec XVI wieku porozumieli się z Rzymem i zachowali swoją
liturgię i obyczaje, również mają taką możliwość.
* W przypadku tzw. konwersji, np: anglikański żonaty ksiądz przechodzący na katolicyzm uzyskuje święcenia kapłańskie i nie ma wymogu rozstania się żoną.
Ireneusz Piotrzkowicz
* W Piśmie Świętym nie ma żadnej wzmianki o celibacie.
* Apostołowie w większości byli żonaci.
* Św.Paweł z I Liście do Tymototeusza pisał "Biskup powinien być nienaganny, mąż jednej żony"
* Do 305 roku księża chcąc jak najwierniej naśladować Jezusa często rezygnowali z stosunków seksualnych z żonami, ale była to ich dobrowolna decyzja.
* W 305 roku synod w Elwierze (Toledo Hiszpania) nakazał księżom, diakonom, klerykom powstrzymywania
się od współżycia z żonami, w przypadku niedostosowania się do tej uchwały groziło wykluczenie
ze stanu duchownego. Uchwała ta dotyczyła tylko tej jednej prowincji.
* Dopiero w 385 roku papież Syrycjusz rozciągnął działanie tego prawa na cały Zachód.
* Kolejnym etapem (w czasie pontyfikatu Grzegorza I Wielkiego) w 591 roku wprowadzono przysięgę zobowiązania abstynencji seksualnej oraz regulowano kwestie przebywania kobiet w domach duchownych.
* W praktyce prawo to działało w niektórych prowincjach, w niektórych natomiast nie i w dalszym ciągu
święcono żonatych mężczyzn. Dopiero od VIII wieku celibat zaczął faktycznie obowiązywać na Zachodzie.
* Synody w Pawii (1022) i Bourges (1031) zobowiązały duchownych do odprawienia żon, od tej pory zwanych
konkubinami. W przypadku oporu duchownego stosowano sankcje w postaci usunięcia ze stanowiska. Zakazano
automatycznie dziedziczenia majątku przez dzieci księży.
* Sobór laterański II w 1139 roku ogłosił celibat prawem (Celibat nigdy nie miał charakteru dogmatu, był jedynie regulacją prawną), małżeństwa duchownych zostały zdelegalizowane, wyższe święcenia kapłańskie całkowicie uniemożliwiały zawieranie małżeństw.
* Pomimo tych zmian w dalszym ciągu łamano zasady celibatu, żona została konkubiną.
* Sobór w Bazylei w 1435 roku wydał ustawę zabraniającą księżom życie w konkubinacie, sobót trydencki
(1545-63) podkreślił wyższość dziewictwa i celibatu nad małżeństwem.
Od tego czasu nic się w tej sprawie nie zmieniło, choć bywają wyjątki:
* W komunistycznej Czechosłowacji były wyjątki święceń żonatych mężczyzn, spowodowane to było wojną rządzących z Kościołem w tym państwie.
* Księża grekokatoliccy, z odłamu, który pod koniec XVI wieku porozumieli się z Rzymem i zachowali swoją
liturgię i obyczaje, również mają taką możliwość.
* W przypadku tzw. konwersji, np: anglikański żonaty ksiądz przechodzący na katolicyzm uzyskuje święcenia kapłańskie i nie ma wymogu rozstania się żoną.
Ireneusz Piotrzkowicz
