kultura-sztuka
Języki słowiańskie w Europie

Języki słowiańskie – grupa języków w obrębie podrodziny bałtosłowiańskiej rodziny języków indoeuropejskich. Pochodzą od języka prasłowiańskiego, który rozpadł się na dialekty regionalne w wyniku wielkiej ekspansji Słowian w pierwszej połowie I tysiąclecia n.e. Używanie języków słowiańskich jest najwyraźniejszym wyznacznikiem przynależności do ludów słowiańskich, które prócz języków łączy kultura i pochodzenie.
Języki słowiańskie dzielą się na trzy zespoły języków: zachodnio-, wschodnio- i południowosłowiańskie.
Najstarsze zachowane manuskrypty z tekstami słowiańskimi pochodzą z X wieku. Do zapisu języków słowiańskich używane są lub były alfabety: głagolicki, cyrylicki i łaciński, a w niewielkim zakresie również arabski.
Językami słowiańskimi posługuje się obecnie ponad 300 milionów ludzi.
Języki słowiańskie należą do grupy „satem” języków indoeuropejskich, co oznacza, że są to najpóźniej wydzielone języki tej rodziny.

Języki słowiańskie powstały w wyniku rozpadu pierwotnego języka prasłowiańskiego. Nie ma jednak uzgodnionego stanowiska co do tego, kiedy i gdzie język prasłowiański istniał oraz kiedy doszło do jego rozpadu. Zasadniczo stanowiska w tej kwestii podzielić można na dwa:

wspólnota językowa prasłowiańska istniała w odległych czasach (wymienia się tu często II tysiąclecie p.n.e.);
wspólnota językowa prasłowiańska istniała w czasach bliskich pojawieniu się Słowian w antycznych źródłach pisanych, a więc być może nawet dopiero około połowy I tysiąclecia n.e.

Większość językoznawców ponadto uważa, że przed etapem istnienia języka prasłowiańskiego istniała wspólnota językowa bałto-słowiańska. Języki słowiańskie wykazują najwięcej cech wspólnych z językami bałtyckimi (litewskim, łotewskim oraz wymarłymi: pruskim i jadźwińskim), co przemawia za wyprowadzeniem wniosku o wspólnocie bałtosłowiańskiej. Języki słowiańskie wykazują również stopień pokrewieństwa z językami germańskimi i irańskimi, a także pewne cechy wspólne z językami: celtyckim, iliryjskim i trackim. Pozwala to zaakceptować wniosek, że język Słowian rozwinął się między kompleksami etnicznymi: bałtyjskim na północy, germańskim na zachodzie, irańskim na wschodzie oraz celtyckim, trackim i iliryjskim na południu.

Wszystkie języki słowiańskie mają wyraźne cechy wspólne:

wybitnie fleksyjna morfologia – większość języków słowiańskich ma 6 lub 7 przypadków
podział czasowników na dokonane i niedokonane (leksykalny aspekt)
obecność fonemicznej palatalizacji (znanej jako zmiękczenie)
skomplikowane zbitki spółgłoskowe, powstałe po zaniku jerów, np. w polskim wyrazie bezwzględny lub rosyjskim wstrjecza „spotkanie” (jednak np. w językach salisz występują jeszcze bardziej skomplikowane zbitki)

Języki słowiańskie nie tylko mają bardzo podobną gramatykę, lecz wykazują również duże podobieństwo w słownictwie, co dowodzi, że z języka prasłowiańskiego wyodrębniły się stosunkowo niedawno. Tam, gdzie poszczególne języki słowiańskie graniczą ze sobą, granice te z reguły są nieostre – występują szerokie pasy gwar przejściowych i obszary przenikania się zjawisk charakterystycznych dla obu sąsiadujących języków. Uważa się, że języki słowiańskie tworzą swoiste continuum. Jest to szczególnie wyraźnie widoczne w przypadku języków południowosłowiańskich. Podobne zjawisko występowało do 1947 roku na obszarze etnicznego styku polsko-ukraińskiego (język polski-język rusiński-język ukraiński).

https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyki_s%C5%82owia%C5%84skie