znani-ludzie, 1948
Pierwszy prezydent Republiki Chińskiej - Czang Kaj-szek podczas inauguracyjnego przemówienia.
Czang Kaj-szek (ur. 31 października 1887 w Xikou, zm. 5 kwietnia 1975 w Tajpej) – chiński polityk i wojskowy, wieloletni przywódca Kuomintangu po śmierci Sun Jat-sena w 1925 roku. Od 1928 roku jako generalissimus faktyczny przywódca Republiki Chińskiej, w latach 1928-1931 i 1943-1948 także przewodniczący Rządu Narodowego. Od 1948 do 1949 roku i od 1950 aż do śmierci prezydent kraju. Po przegranej z komunistami wojnie domowej w 1949 roku ewakuował się wraz ze zwolennikami na Tajwan.
W czasie wojny Czang i Mao Zedong spotkali się w Chongqingu, aby świętować bliskie zwycięstwo nad Japonią. Ten chwiejny sojusz był już jednak tylko dobrą miną do złej gry, obydwie strony szykowały się już bowiem do zaciekłej walki o władzę. Po zakończeniu wojny USA odgrywały rolę mediatora pomiędzy Kuomintangiem a komunistami. Narodowcy i komuniści byli wobec siebie bardzo podejrzliwi: początkowo deklarowali neutralność, która niedługo potem zamieniła się w otwarty konflikt. Stany Zjednoczone zawiesiły wkrótce wszelką pomoc dla Czanga (stan taki trwał od 1946 do 1948, czyli w okresie, gdy taka pomoc była najbardziej potrzebna). Mimo że na świecie Czang osiągnął silną pozycję, w polityce wewnętrznej jego rząd był bardzo nieefektywny. Prócz tego wielu urzędników było skorumpowanych, a na gospodarkę negatywnie wpływała inflacja. Wojna domowa osłabiła narodowców (Kuomintang) zarówno jeżeli chodzi o zasoby finansowe, jak i o społeczne poparcie. Równocześnie komuniści otrzymywali znaczącą pomoc od Stalina, co przyczyniało się do umacniania partyzantki na większości wiejskich obszarów. Początkowo narodowcy mieli przewagę w uzbrojeniu jak i w liczebności armii, później jednak komuniści dzięki upadkowi morale przeciwników, jak i ich słabej organizacji, stopniowo zaczęli uzyskiwać przewagę. W międzyczasie w 1947 roku uchwalono nową konstytucję, a Czang został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na prezydenta. Był to okres demokratyzacji życia politycznego, jak i próba ustanowienia rządu, którego istnienie legitymizowałaby konstytucja. Komuniści odrzucili nową konstytucję oraz nowy rząd.
Grobowiec Czang Kaj-szeka
Czang zrezygnował z funkcji prezydenta 21 stycznia 1949 roku, kiedy to Kuomintang odniósł wiele porażek w walkach z oddziałami Mao. Wiceprezydent Li Zongren objął formalnie władzę, jednak w rzeczywistości przy sterze władzy nadal stał Czang, a sam Li został wkrótce zmuszony do emigracji do USA (rzekomo w celach medycznych). Rankiem 10 grudnia 1949 oddziały komunistów podeszły pod Chengdu, ostatnie miasto na kontynencie znajdujące się pod kontrolą narodowców. Czang Kaj-szek i jego syn kierowali z Akademii Wojskowej obroną miasta. Jednakże tego samego dnia byli zmuszeni się ewakuować samolotem na Tajwan. Nigdy więcej nie mieli już okazji znaleźć się w Chinach kontynentalnych.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Czang_Kaj-szek
W czasie wojny Czang i Mao Zedong spotkali się w Chongqingu, aby świętować bliskie zwycięstwo nad Japonią. Ten chwiejny sojusz był już jednak tylko dobrą miną do złej gry, obydwie strony szykowały się już bowiem do zaciekłej walki o władzę. Po zakończeniu wojny USA odgrywały rolę mediatora pomiędzy Kuomintangiem a komunistami. Narodowcy i komuniści byli wobec siebie bardzo podejrzliwi: początkowo deklarowali neutralność, która niedługo potem zamieniła się w otwarty konflikt. Stany Zjednoczone zawiesiły wkrótce wszelką pomoc dla Czanga (stan taki trwał od 1946 do 1948, czyli w okresie, gdy taka pomoc była najbardziej potrzebna). Mimo że na świecie Czang osiągnął silną pozycję, w polityce wewnętrznej jego rząd był bardzo nieefektywny. Prócz tego wielu urzędników było skorumpowanych, a na gospodarkę negatywnie wpływała inflacja. Wojna domowa osłabiła narodowców (Kuomintang) zarówno jeżeli chodzi o zasoby finansowe, jak i o społeczne poparcie. Równocześnie komuniści otrzymywali znaczącą pomoc od Stalina, co przyczyniało się do umacniania partyzantki na większości wiejskich obszarów. Początkowo narodowcy mieli przewagę w uzbrojeniu jak i w liczebności armii, później jednak komuniści dzięki upadkowi morale przeciwników, jak i ich słabej organizacji, stopniowo zaczęli uzyskiwać przewagę. W międzyczasie w 1947 roku uchwalono nową konstytucję, a Czang został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na prezydenta. Był to okres demokratyzacji życia politycznego, jak i próba ustanowienia rządu, którego istnienie legitymizowałaby konstytucja. Komuniści odrzucili nową konstytucję oraz nowy rząd.
Grobowiec Czang Kaj-szeka
Czang zrezygnował z funkcji prezydenta 21 stycznia 1949 roku, kiedy to Kuomintang odniósł wiele porażek w walkach z oddziałami Mao. Wiceprezydent Li Zongren objął formalnie władzę, jednak w rzeczywistości przy sterze władzy nadal stał Czang, a sam Li został wkrótce zmuszony do emigracji do USA (rzekomo w celach medycznych). Rankiem 10 grudnia 1949 oddziały komunistów podeszły pod Chengdu, ostatnie miasto na kontynencie znajdujące się pod kontrolą narodowców. Czang Kaj-szek i jego syn kierowali z Akademii Wojskowej obroną miasta. Jednakże tego samego dnia byli zmuszeni się ewakuować samolotem na Tajwan. Nigdy więcej nie mieli już okazji znaleźć się w Chinach kontynentalnych.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Czang_Kaj-szek
