różności, 1920
Widok na Paryż z dachu gotyckiej katedry Notre Dame.
Notre-Dame de Paris – gotycka katedra w Paryżu. Jedna z najbardziej znanych katedr na świecie, między innymi dzięki powieści Dzwonnik z Notre Dame francuskiego pisarza Victora Hugo.
Jej nazwa tłumaczy się jako Nasza Pani i odnosi się do Matki Boskiej. Wzniesiono ją na wyspie na Sekwanie, zwanej Île de la Cité w 4. okręgu Paryża, na śladach po dwóch kościołach powstałych jeszcze w IX wieku. Jej budowa trwała ponad 180 lat (1163-1345).
Jest to kościół pięcionawowy z krótką nawą krzyżową (z krótkim transeptem), dość długim prezbiterium i podwójnym obejściem na półkolu. Pierwotnie miało ono tylko trzy małe kapliczki. W drugiej połowie XIII wieku usunięto kapliczki i wybudowano pięć dużych kaplic.
Dwie wieże katedry nie są identyczne, taki przywilej przysługiwał w średniowieczu tylko arcybiskupstwom. Paryż został podniesiony do tej rangi dopiero w 1622.
Całą szerokość fasady zajmują trzy portale, z czego środkowy jest najszerszy. Wyrzeźbiono na nim scenę Sądu Ostatecznego. Zamiast kolumienek (jak to było w stylu romańskim) na cokołach lub wspornikach ustawiono figury zwieńczone baldachimami.
Dokładne przyjrzenie się fasadzie środkowego portalu od razu odkrywa jej asymetryczność: lewy portal, poświęcony Matce Boskiej, pochodzi z ok. 1210 roku i przedstawia w reliefach sceny z jej życia, m.in.: genealogię Maryi, Zwiastowanie, Boże Narodzenie, Zaśnięcie i Zmartwychwstanie.
Filar dzielący odrzwia ozdobiony jest figurą NMP z Dzieciątkiem, w górnych częściach widać m.in. Koronację Maryi. Łuk portalu wpisany jest w trójkątne obramowanie. Prawy portal - portal św. Anny - powstał ok. roku 1220, ale zdobiący go ostrołukowy tympanon zawiera rzeźby sprzed 1180 roku, a więc najstarsze spośród wszystkich zachowanych w katedrze.
W najwyższej części łuku znajduje się płaskorzeźba Matki Boskiej Tronującej z Dzieciątkiem, obok niej inicjator budowy katedry – biskup Maurice de Sully i król Ludwik VII w otoczeniu aniołów. Środkowy, największy portal Sądu Ostatecznego, pochodzi z ok. 1220-1230, ale jedynie kilka fragmentów rzeźb (m.in. postać Chrystusa w górnej części tympanonu) pochodzi z I połowy XIII wieku, reszta to XIX-wieczna rekonstrukcja.
Nad środkowym portalem umieszczono rozetę rozświetlającą wnętrze świątyni. W całej budowli umieszczono dużą liczbę witraży, które wprowadzają grę światła w tej wielkiej budowli.
Pod rozetą ciągnie się tzw. galeria królewska, element charakterystyczny dla gotyckich katedr francuskich.
(c) Foto Pierre-Yves Petit 'Yvon.'
https://pl.wikipedia.org/wiki/Katedra_Notre-Dame_w_Pary%C5%BCu
Jej nazwa tłumaczy się jako Nasza Pani i odnosi się do Matki Boskiej. Wzniesiono ją na wyspie na Sekwanie, zwanej Île de la Cité w 4. okręgu Paryża, na śladach po dwóch kościołach powstałych jeszcze w IX wieku. Jej budowa trwała ponad 180 lat (1163-1345).
Jest to kościół pięcionawowy z krótką nawą krzyżową (z krótkim transeptem), dość długim prezbiterium i podwójnym obejściem na półkolu. Pierwotnie miało ono tylko trzy małe kapliczki. W drugiej połowie XIII wieku usunięto kapliczki i wybudowano pięć dużych kaplic.
Dwie wieże katedry nie są identyczne, taki przywilej przysługiwał w średniowieczu tylko arcybiskupstwom. Paryż został podniesiony do tej rangi dopiero w 1622.
Całą szerokość fasady zajmują trzy portale, z czego środkowy jest najszerszy. Wyrzeźbiono na nim scenę Sądu Ostatecznego. Zamiast kolumienek (jak to było w stylu romańskim) na cokołach lub wspornikach ustawiono figury zwieńczone baldachimami.
Dokładne przyjrzenie się fasadzie środkowego portalu od razu odkrywa jej asymetryczność: lewy portal, poświęcony Matce Boskiej, pochodzi z ok. 1210 roku i przedstawia w reliefach sceny z jej życia, m.in.: genealogię Maryi, Zwiastowanie, Boże Narodzenie, Zaśnięcie i Zmartwychwstanie.
Filar dzielący odrzwia ozdobiony jest figurą NMP z Dzieciątkiem, w górnych częściach widać m.in. Koronację Maryi. Łuk portalu wpisany jest w trójkątne obramowanie. Prawy portal - portal św. Anny - powstał ok. roku 1220, ale zdobiący go ostrołukowy tympanon zawiera rzeźby sprzed 1180 roku, a więc najstarsze spośród wszystkich zachowanych w katedrze.
W najwyższej części łuku znajduje się płaskorzeźba Matki Boskiej Tronującej z Dzieciątkiem, obok niej inicjator budowy katedry – biskup Maurice de Sully i król Ludwik VII w otoczeniu aniołów. Środkowy, największy portal Sądu Ostatecznego, pochodzi z ok. 1220-1230, ale jedynie kilka fragmentów rzeźb (m.in. postać Chrystusa w górnej części tympanonu) pochodzi z I połowy XIII wieku, reszta to XIX-wieczna rekonstrukcja.
Nad środkowym portalem umieszczono rozetę rozświetlającą wnętrze świątyni. W całej budowli umieszczono dużą liczbę witraży, które wprowadzają grę światła w tej wielkiej budowli.
Pod rozetą ciągnie się tzw. galeria królewska, element charakterystyczny dla gotyckich katedr francuskich.
(c) Foto Pierre-Yves Petit 'Yvon.'
https://pl.wikipedia.org/wiki/Katedra_Notre-Dame_w_Pary%C5%BCu
